Nerki to główny element dróg moczowych, czyli wydajnego systemu oczyszczającego nasz organizm z ubocznych produktów przemiany materii i nieczystości. Zdrowe nerki są w stanie przefiltrować nawet ponad 1500 litrów krwi dziennie, oczyszczając ją z toksyn, produktów trawienia i spalania białek oraz wydalając nadmiar wody, sodu i innych elektrolitów. Usuwają szkodliwe produkty przemiany materii wraz z moczem.
Oprócz dwóch nerek w skład tego systemu wchodzą jeszcze dwa moczowody, pęcherz moczowy oraz cewka moczowa.
Całą pracę w układzie moczowym wykonują nerki, pozostałe narządy układu służą do transportu i magazynowania moczu. Zdrowe nerki są narządami o kształcie fasoli, długości ok. 10 cm, ważącymi zaledwie po ok. 160 g.
Główne czynności nerek to:
- Wydalnicza (funkcja ta polega ona na usuwaniu wraz z moczem ostatnich produktów przemiany materii- mocznika, kreatyniny, kwasu moczowego a także substancji obcych dla ustroju)
- Regulacyjna (funkcja ta oznacza zapewnienie właściwej równowagi ustroju, czyli utrzymywanie właściwej ilości płynów ustrojowych)
- Hormonalna (nerki są także miejscem działania wielu hormonów: np. aldosteronu czy witaminy D.
Nerki działają jak niezwykle skuteczna fabryka chemiczna, usuwają z krwi mocznik, nadmiar soli mineralnych i wody. To wszystko jest zamieniane w płyn zwany moczem i wydalane z organizmu.
Nerki odpowiedzialne są za równowagę wodną organizmu. Pilnują, by nadmiar spożytej wody został wydalony w postaci moczu.
Kontrolują również równowagę minerałową, zwłaszcza dbają, by w naszym organizmie nie znalazło się za dużo sodu i potasu.
Możliwości wydalnicze nerek mogą zostać przekroczone w wyniku zatrucia organizmu szkodliwymi substancjami, podczas przyjmowania niektórych leków oraz w przypadku pewnych chorób organizmu. Długotrwała choroba nerek, może doprowadzić do uszkodzenia tych narządów. Jeśli nerki i pęcherz nie pracują prawidłowo, szkodliwe substancje gromadzą się we krwi i w tkankach. Może to grozić nawet utratą życia.
Choroby nerek
Najczęstszymi chorobami nerek jest kamica nerek i zakażenie nerek.
Główną przyczyną kamicy nerek, oprócz uwarunkowań genetycznych, jest spożywanie dużych ilości białka zwierzęcego i produktów przetworzonych oraz przyjmowanie zbyt małej ilości płynów. Także słaba odporność organizmu oraz zaburzenia pracy gruczołów regulujących gospodarką wapniową mogą przyczyniać się do powstawania złogów nerkowych.
Kamica nerkowa to choroba polegająca na wytrącaniu się nierozpuszczalnych kamieni w drogach moczowych. Powstają one gdy w moczu jest zbyt dużo soli mineralnych
Kamienie nerkowe to zbite, twarde złogi powstające w procesie krystalizacji kwasu moczowego w kielichach i miedniczkach nerkowych. Składają się głównie z soli wapniowych (szczawianu wapnia), rzadziej z kwasu moczowego, z aminokwasu cystyny, lub fosforanu magnezowo-amonowego.
Kamienie nerkowe występują początkowo pod postacią piasku nerkowego, póżniej mogą tworzyć drobne złogi ale zdarzają się też duże okazy kamieni jak ten na zdjęciu poniżej, które trzeba usuwać ultradżwiękami albo poprzez zabieg chirurgiczny.
Tak duże kamienie mogą skutecznie blokować odpływ moczu z nerek.
Nie warto dopuszczać do takiej sytuacji, bo poprzez zatrzymanie moczu dochodzi do infekcji bakteryjnych a nawet uszkodzenia nerek.
Jeśli nawet kamień nerkowy opuści nerki, może utknąć w moczowodach. Dochodzi wówczas do skurczu mięśni i bardzo bolesnej kolki nerkowej, wywołując bardzo silny ból w okolicy lędźwiowej, promieniujący do podbrzusza, pachwiny, narządów płciowych lub uda. Bólu nie złagodzi żadna pozycja ciała. Często występuje też uczucie ucisku i napięcia w żołądku, a czasem nudności i wymioty oraz podwyższona temperatura, uczucie zmęczenia i ogólnego rozbicia. Ból może być tak silny, że trzeba niekiedy wezwać pogotowie ratunkowe celem podania skutecznych leków przeciwbólowych i rozkurczowych. Atak kolki nerkowej ustępuje, gdy tylko złóg zostanie z moczem wydalony na zewnątrz.
Co robić, aby nie dopuszczać do tak drastycznych sytuacji, mając kamicę nerkową?
Dużą rolę odgrywają tu naturalne metody na leczenie chorób nerek, a przede wszystkim zapobiegania kamicy nerek.
Dobra recepta na zapobieganie kamicy nerek to:
– Potrzeba zwiększonej aktywności fizycznej. Wskazane są regularne i duże porcje wszelkiego rodzaju ruchu.
– Stosowanie odpowiedniej diety w zależności od rodzajów kamieni (aby stwierdzić jaki masz rodzaj kamicy należy zrobić badanie moczu):
- w kamicy szczawianowej – zalecane jest wyeliminowanie z jadłospisu szczawiu, szpinaku, rabarbaru, truskawek, orzeszków ziemnych, buraków, herbaty, kawy, piwa i czekolady,
- w kamicy moczanowej – przeciwwskazane są produkty i sosy mięsne, galarety mięsne, śledzie i sardynki, rośliny strączkowe, kakao, kawa i herbata. Ograniczać należy potrawy smażone, pieczone i duszone,
- w kamicy cystynowej – podstawę diety powinny stanowić mleko i jego przetwory oraz produkty roślinne. Ograniczamy natomiast mięso i jego przetwory,
- w kamicy fosforanowej– należy zmniejszyć spożywanie potraw zawierających wapń. Korzystnie wpływają natomiast: jaja, ryby, mięso, sery, śliwki.
